نگرانی چیست؟

 

در تعریف درست نگرانی باید سه مؤلفۀ مهم را مدنظر قرار داد:

 1- آینده­مداری،  2-  فاجعه­ سازی  و 3-  افکار کلامی

اولین مؤلفه­ ی نگرانی همانا آینده­ مداری آن است.

به عبارتی وقتی که نگران می­شوید به حوادث احتمالی آینده می­اندیشید. تصور کنید که شما قرار مهمّی دارید که ناگهان لاستیک ماشین شما پنچر می­شود. شما به دلیل این حادثه بلافاصله نگران، آشفته و مضطرب می­شوید. ذهن شما درگیر عواقب و پیامدهای این نگرانی است. ممکن است این افکار به ذهن شما خطور کنند: “اگر دیر به جلسه برسم چه اتفاقی می­افتد؟”،”اگر دیر برسم دیگران چه فکری دربارۀ من می­کنند؟” همان­طور که دقت کردید در زمان نگرانی، ذهن شما مدام درگیر پیامدهایی است که هنوز اتفاق نیفتاده­اند.

مؤلفۀ دوم نگرانی را فاجعه­سازی می­گویند. شما آینده را از چشم­انداز تفکری منفی و بدبینانه می­بینید. افکار شما مدام به بدترین حالت­های ممکن در آینده، می­چسبند. شما دائم به این موضوع فکر می­کنید که آینده­ای سخت و وحشتناک و ناخوشایند درانتظار شماست.

نگرانی عموماً مبتنی بر افکار کلامی است. زمانی­که حالمان خوب است و در حالت آرامش به­سر می­بریم، هم تصویری و هم کلامی فکر می­کنیم. امّا نگرانی اغلب با خطور تصاویر ترسناک به ذهن شروع می­شود، ولی کلمات بعدی که به ذهن متبادر می­شود این تصاویر وحشتناک اوّلیّه را در هاله­ای از ابهام فرو می­برند. در اثر این حرف زدن با خودتان، توانایی فکرکردن به راه­حل­های درست را از دست می­دهید و آینده را فاجعه­آمیز می­نگرید.

تأثیر نگرانی

وقتی که نگران می­شوید، این نگرانی بر بخش­های مهمّ زندگی شما اثر می­گذارد. نگرانی بر شیوۀ تفکر، نوع احساس، سبک رفتار و چگونگی روابط شما اثر می­گذارد.

حوزه­های نگرانی

ممکن است افراد اکثر اوقات نگران باشند، امّا دربارۀ همه چیز نگران نیستند. در کمال تعجب باید به عرض شما برسانیم که حوزه­های نگرانی محدودند. افراد بیشتر دربارۀ این حوزه­ها نگران می­شوند:

خانواده، سلامتی، مسائل مالی، روابط، شغل یا تحصیل

رفتارهای نگرانی کدامند؟

رفتارهای نگرانی را می­توان اینگونه تعریف کرد: پاسخ­هایی که در قبال افکار نگران­ساز داده می­شوند و هدفشان کاهش اضطراب است. برخی از این رفتارهای نگرانی به حل مشکلات واقعی کمک می­کنند، اما برخی از این رفتارها اثری واقعی بر وقوع حوادث ندارند. ممکن است این سوال پیش آید اگر واقعاً رفتارهای نگرانی بر نتیجه کار تأثیری ندارند، پس چرا ادامه می­یابند. اول اینکه این رفتارها موقتاً شر اضطراب را از سر شما کم می­کنند. به عبارتی به دنبال چنین رفتارهایی، اضطراب کم می­شود. اما با این حال مشکل دیگری پدید می­آید. مشکل جدید این است که شما باید مدام این رفتارهای نگرانی را تکرار کنید. بالطبع در چرخه­ای معیوب گرفتار می­شوید. رفتارهای نگرانی به تدربج شما را متقاعد می­کنند که اعمال شما باعث جلوگیری از بروز مصیبت می­شوند. دلیل دیگر ادامه دادن رفتارهای نگرانی این است که نمی­دانید اگر دست از چنین رفتارهایی بردارید چه اتفاقی می­افتد.

کنترل نگرانی

نگرانی را می­توانید با مراجعه به روانشناس و با استفاده از تکنینک­های آرامش­آموزی، تغییر شیوه تفکر، ردست­برداشتن از رفتارهای نگرانی کنترل کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *