ویژگی اصلی اختلال شخصیت پارانوئید الگوی بی­ اعتمادی و سوء ظن فراگیر به دیگران است.به طوریکه انگیزه ­های آنها به صورت بدخواهانه برداشت می­شود.

این الگو در اوایل بزرگسالی شروع می­شود و در موقعیت­های مختلف وجود دارد. افراد مبتلا به این اختلال تصور می­کنند که دیگران آنها را استثمار خواهند کرد، به آنها صدمه خواهند زد، یا آنها را فریب خواهند داد، حتی اگر دلیلی برای برای تأیید این انتظار وجود داشته باشد.

آنها در مورد وفاداری یا قابل اعتماد بودن دوستان و همکاران خود، دلمشغول تردیدهای ناموجه هستند. هرگونه تصور قابل اعتماد بودن یا وفاداری، فرض­های اساسی آنها را تأیید می­کند. افراد مبتلا به شخصیت پارانوئید مایل نیستند اصرار خود را با دیگران در میان بگذارند یا با آنها صمیمی شوند، زیرا می­ترسند از اطلاعاتی که در میان می­گذارند علیه خودشان استفاده شود. آنها از اظهارات محبت­آمیز یا وقایع خوشایند معانی پنهان تحقیر آمیز یا تهدید کننده برداشت می­کنند.

افراد مبتلا به این اختلال شخصیت به دیگران کینه می­ورزند و مایل نیستند توهین­ها، بی حرمتی­ها، یا تحقیرهایی را که فکر می­کنند دیگران به آنها کرده­اند ببخشند. آنها همواره نسبت به مقاصد زیان­بار ددیگران هوشیارند، احساس می­کنند شخصیت یا اعتبار آنها مورد حمله قرار گرفته یا به شیوه دیگری به آنها توهین شده است. آنها فوراً حمله متقابل می­کنند و به توهین­هایی که احساس کرده­اند با عصبانیت واکنش نشان می­دهند. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است به صورت بیمارگون حسود باشند، اغلب بدون دلیل کافی، مشکوک می­شوند که همسر آنها بی­وفاست.

شیوع اختلال شخصیت پارانوئید

میزان شیوع اختلال شخصیت پارانوئید 0.5 تا 2.5 درصد جمعیت عمومی است. این اختلال در مردها شایع­تر از زن­هاست و به نظر می­رسد الگویی خانوادگی داشته باشد.

درمان اختلال شخصیت پارانوئید

درمان انتخابی رواندرمانی است. هرچند برای مقابله با سراسیمگی و اضطراب بیماران، دارودرمانی نیز مفید است.