اکنون این سؤال مطرح می شود که چرا اضطراب باعث کاهش توانایی فرد می شود؟
پژوهشگران و محققان عوامل متعددی را در این زمینه مطرح کرده اند.
عده ای معتقدند که وقتی سطح اضطراب بالا باشد «توجه فرد»، هم به متغیرهای مربوط به «خود» و هم متغیرهای مربوط به «امتحان » معطوف می شود که این امر موجبات نگرانی او را در خلال امتحان فراهم می آورد و در نتیجه نمره امتحان پایین می آید.
اما اگر سطح اضطراب امتحان پایین باشد، توجه فرد بیش تر به متغیرهای امتحان معطوف می شود و از عهده امتحان بهتر برمی آید.
پژوهشگران دیگر، بر عواملی مانند فقدان مهارت های مطالعه تاکید کرده اند; یعنی چون فرد نمی داند چگونه و با چه شیوه ای مطالعه کند، مطالب را خوب دریافت نمی کند و در نتیجه هنگام امتحان مضطرب می شود.
عده ای دیگر اضطراب امتحان را ناشی از عدم توجه و دقت فرد نسبت به کاری که انجام می دهد، می دانند. در این نظریه، فرض این است که نگرانی یا تجلیات شناختی اضطراب، توجه فرد را از کاری که بر عهده دارد منحرف می کند و بدین ترتیب، کارآمدی او را تحت تاثیر قرار میدهد
مجموعه این تحقیقات نشان میدهد که صرف تعیین سطح کلی اضطراب در موقعیت های ارزشیابی یا امتحان کافی نیست و لازم است عوامل خاص اضطرابی که در این میان نقش اصلی را ایفا میکنند نیز مشخص شوند.
محمد رسول مفسری